(MPI) - Phát biểu kết luận Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng lần thứ ba diễn ra vào ngày 09/5/2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao các ý kiến phát biểu tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu; biểu dương tinh thần, trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc xây dựng các quy hoạch vùng cũng như việc tổ chức Hội nghị lần này; giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan, tổng hợp, nghiên cứu các ý kiến phát biểu tại Hội nghị để hoàn thiện báo cáo và xây dựng kết luận của Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Tiếp tục bám sát, nghiêm túc, quyết liệt trong triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị

Về kết quả thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Thủ tướng nhấn mạnh, việc triển khai Nghị quyết này cũng như các Nghị quyết khác của Bộ Chính trị được tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, lớp lang, bài bản và đạt kết quả cân đong đo đếm được, tạo niềm tin mới, động lực mới, khí thế phát triển mới. Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, Chính phủ đã ban hành Chương trình hành động với các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể.

Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương đã triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị một cách đồng bộ, lớp lang, bài bản theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và rút được kinh nghiệm quý, bài học tốt từ việc triển khai các nghị quyết khác, bảo đảm đúng quy trình, quy định hơn, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn.

Cùng với đó, đã thành lập và hoàn thiện Quy chế, tổ chức làm việc của Hội đồng điều phối vùng; hoàn thành phê duyệt Quy hoạch vùng và phê duyệt quy hoạch 9/11 tỉnh trong vùng.

Thủ tướng nêu rõ tinh thần tiếp cận của công tác quy hoạch được xây dựng với tư duy mới, tầm nhìn mới, cách làm mới, niềm tin mới, tạo ra giá trị mới. Quy hoạch phải chỉ ra được hai nội dung quan trọng. Một là, quy hoạch phải chỉ ra được những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh để xây dựng các cơ chế chính sách nhằm khai thác tối đa. Hai là, chỉ rõ những mâu thuẫn, tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức để đưa ra nhiệm vụ, giải pháp hóa giải, khắc phục để phát triển nhanh và bền vững.

Hoàn thiện quy chế của Hội đồng vùng; hoàn thiện cơ chế, chính sách; Khởi công xây dựng nhiều dự án, xác định những dự án trong quá trình xây dựng quy hoạch; nhiều dự án có tính chất liên kết vùng, nhất là về giao thông; chuẩn bị khởi công các dự án lớn như dự án đường bộ cao tốc Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình với việc tạo xung lực mới, không gian phát triển mới, kết nối các miền di sản của vùng.

Tiếp tục hoàn thiện một số cơ chế, chính sách, trong đó có hoàn thiện hồ sơ tổng kết, xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7; đồng thời trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 106/2023/QH15 về thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ, trong đó cho phép áp dụng đối với một công trình giao thông đường bộ quan trọng của vùng. Cùng với đó là bám sát tình hình thực tế, xây dựng cơ chế, chính sách, xây dựng công tác quy hoạch.

Về tình hình phát triển kinh tế - xã hội vùng Đồng bằng sông Hồng trong thời gian qua, Thủ tướng cho biết, tăng trưởng GRDP năm 2023 đạt 6,28%, (cả nước đạt 5,05%), quy mô GRDP chiếm 30,4% GDP cả nước (sau vùng Đông Nam Bộ). GRDP quý I tăng 6,16%, cao hơn mức tăng GDP cả nước là 5,66%.

Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực (tỷ trọng nông, lâm nghiệp và thủy sản đạt 4,85%; công nghiệp - xây dựng đạt 41,4%, dịch vụ đạt 44,23%). Xây dựng nông thôn mới được đẩy mạnh; là vùng đầu tiên và duy nhất cả nước đến nay có 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Thu ngân sách Nhà nước năm 2023 chiếm 38,6% tổng thu ngân sách Nhà nước của cả nước và cao nhất trong 6 vùng kinh tế; trong 18 địa phương điều tiết về ngân sách Trung ương, có 8 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng. Từ đầu năm đến ngày 07/5/2024, vùng chiếm 41,6% tổng thu cả nước.

Thu hút FDI năm 2023 đạt gần 17,4 tỷ USD, đứng đầu cả nước, trong đó 05/11 địa phương luôn thuộc nhóm 10 địa phương có tổng số vốn FDI dẫn đầu cả nước.

Lòng tin của người dân tiếp tục được tăng cường, củng cố, tinh thần, khí thế phát triển và đổi mới sáng tạo được thúc đẩy.

Hình ảnh tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Những kết quả cho thấy, Nghị quyết 30 của Bộ Chính trị về Đồng bằng sông Hồng đã được tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt và đạt kết quả cân đong đo đếm được, tạo niềm tin mới, động lực mới, khí thế phát triển mới. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương sự cố gắng của lãnh đạo, chính quyền và nhân dân các địa phương trong vùng, đánh giá cao sự đóng góp của các bộ, ngành đối với sự phát triển của vùng.

Theo Thủ tướng, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng còn đối mặt với một số tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức cân phải nỗ lực hơn khi tiềm năng lớn nhưng cơ chế, chính sách còn hạn hẹp. Kinh tế - xã hội phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, vị trí, vai trò của vùng, đặc biệt là về văn hóa.

Vùng thiếu quỹ đất, thiếu cơ chế, chính sách đột phá và thiếu nhân lực chất lượng cao trong ngành công nghiệp, nhất là những ngành mới nổi hiện nay. Bên cạnh đó là các hạn chế về tính liên kết, về cả liên kết trong hạ tầng giao thông; liên kết chuỗi sản xuất, cụm liên kết ngành trong các hành lang phát triển; liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và FDI; Hạn chế trong bảo đảm an ninh nguồn nước và an ninh năng lượng; Hạn chế về quy mô, năng lực quản lý, cạnh tranh của khu vực doanh nghiệp; Hạn chế trong ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; Hạn chế trong quản lý đất đai, bảo vệ môi trường, phòng, chống biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, phát triển văn hóa - xã hội chưa đáp ứng nhu cầu; chưa phát huy được giá trị văn hóa đặc sắc của vùng. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp…

Thủ tướng bày tỏ đồng tình với một số bài học kinh nghiệm được nêu tại Hội nghị và nhấn mạnh thêm, trong liên kết, phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng phải bám sát thực tiễn, quán triệt và vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh để tổ chức một cách có hiệu quả, thực chất; phát huy tinh thần tự lực, tự cường của mỗi địa phương và liên kết chặt chẽ, hiệu quả để phát triển chung cả vùng; có cơ chế, chính sách thông thoáng, hạ tầng thông suốt và quản trị thông minh.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu hoạt động của Hội đồng Điều phối vùng tiếp tục bám sát, nghiêm túc, quyết liệt trong triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị, các chỉ tiêu, nhóm nhiệm vụ giải pháp cụ thể tại Chương trình hành động của Chính phủ, Quy hoạch vùng, các kết luận của Hội đồng.

Thủ tưởng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Truyền thống, liên kết, bứt phá, bao trùm, toàn diện và bền vững

Về triển khai quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Thủ tướng nêu rõ 12 chữ mang tính chất "từ khóa" trong triển khai Quy hoạch và phát triển, liên kết vùng thời gian tới: Truyền thống, liên kết, bứt phá, bao trùm, toàn diện và bền vững.

Theo đó, phải tổ chức thực hiện, hoạt động hiệu quả, thực chất, không hình thức, "nói thật, làm thật, hiệu quả thật". Vừa làm vừa rút kinh nghiệm, không cầu toàn, không nóng vội, quy hoạch có tính lâu dài, mang tính chiến lược nhưng thực hiện quy hoạch có phân kỳ, căn cứ điều kiện, phù hợp nguồn lực, triển khai công việc có trọng tâm, trọng điểm

Phương châm, quan điểm xuyên suốt của quy hoạch là lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là nguồn lực, động lực, mục tiêu phát triển.

Các yếu tố nền tảng là phát triển dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; thúc đẩy 3 đột phá chiến lược; tập trung phát triển các động lực mới là kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức và liên kết vùng.

Cùng với đó, ứng phó, khắc phục các thách thức, hạn chế, bất cập như già hóa dân số; khai thác hiệu quả tài nguyên văn hóa, tài nguyên con người; bảo vệ môi trường; khắc phục hạn chế, bất cập về nhân lực chất lượng cao.

Đẩy mạnh thông tin truyền thông để nhân dân hiểu, nắm rõ, ủng hộ, làm theo, giám sát việc thực hiện quy hoạch này với tinh thần "Dân biết - Dân bàn - Dân làm - Dân kiểm tra - Dân giám sát - Dân thụ hưởng".

Thủ tướng gợi ý các địa phương xây dựng các cung triển lãm quy hoạch để nhà đầu tư, người dân, doanh nghiệp thuận tiện tìm hiểu và giám sát thực hiện quy hoạch… Đồng thời nhấn mạnh, khi chúng ta có đồ án quy hoạch tốt sẽ có những dự án tốt, kêu gọi nhà đầu tư tốt, hiệu quả đầu tư sẽ cao.

Về các nhiệm vụ cụ thể trong thời gian tới, Thủ tướng yêu Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch vùng và các địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh nhằm cụ thể hóa nội dung của quy hoạch. Đồng thời lưu ý, trong quá trình thực hiện không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để đổi lấy tăng trưởng đơn thuần.

Các bộ, ngành Trung ương phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong tổ chức giám sát, kiểm tra thực hiện quy hoạch vùng; thường xuyên rà soát, kiểm điểm, rút kinh nghiệm, bổ sung, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với tình hình thực tế; phối hợp, hỗ trợ hiệu quả, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho vùng và các tỉnh, thành phố trong vùng phát huy sức mạnh tổng hợp trong thực hiện quy hoạch.

Hình ảnh tại Hội nghị. Ảnh: MPi

Về cơ chế, chính sách đặc thù với vùng, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp thu đầy đủ các ý kiến xác đáng tại Hội nghị, xin ý kiến các bộ, cơ quan, địa phương liên quan để hoàn thiện nội dung báo cáo, đề xuất và báo cáo cấp có thẩm quyền.

Đẩy mạnh huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, nhất là tăng thu, tiết kiệm chi, thúc đẩy hợp tác công tư trong phát triển hạ tầng chiến lược, lấy vốn đầu tư công dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội; tăng cường hợp tác công tư, nhất là về hạ tầng giao thông, văn hóa, xã hội.

Triển khai thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù tại Nghị quyết số 106/2023/QH15 của Quốc hội và các cơ chế, chính sách khác đã được Trung ương ban hành, nghiên cứu, sớm đề xuất cấp có thẩm quyền về thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng và liên kết vùng; đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thu hút FDI, nhất là các nhà đầu tư công nghệ; thúc đẩy đầu tư theo đối tác công tư; đẩy mạnh các hoạt động liên kết phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội, ưu tiên cho giao thông; đẩy mạnh liên kết các chuỗi đô thị, chuỗi cung ứng, logistics, dịch vụ chất lượng cao.

Các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 14/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TW; đoàn kết, đồng lòng, hỗ trợ lẫn nhau, cùng nhau giải quyết các vấn đề của vùng, liên tỉnh, thành phố trong vùng…

Phát biểu tiếp thu ý kiến, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cảm ơn các ý kiến phát biểu, đánh giá của Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu tham dự; khẳng định, với vai trò, nhiệm vụ của mình, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến trong quá trình triển khai xây dựng kế hoạch triển khai các quy hoạch vùng và đề nghị các bộ, ngành, địa phương tích cực tham gia ý kiến,  chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành, địa phương mình./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư