Nội dung kiến nghị (số 44 tại văn bản số 9525/VPCP-QHĐP): Về quy định tổ chức, cá nhân thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã:

- Căn cứ khoản 1, 2 Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 và khoản 1 Điều 5 Nghị định số 76/2015/NĐ-CP ngày 10/9/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản quy định hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản do đầu tư dự án bất động sản để kinh doanh có tổng mức đầu tư dưới 20 tỷ đồng (không tính tiền sử dụng đất) thì không phải thành lập doanh nghiệp.

- Theo khoản 1, 2 Điều 21 Luật Nhà ở, điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.

- Căn cứ Luật Đất đai, quy định dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê phải do tổ chức kinh tế thực hiện (khoản 2, 4 Điều 55).

Với sự chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên, đối với trường hợp chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại, dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền có quy mô nhỏ với tổng mức đầu tư dưới 20 tỷ đồng (không tính tiền sử dụng đất) và không thường xuyên có phải thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã hay không? Đề nghị nghiên cứu Quốc hội chỉ đạo các cơ quan có hướng dẫn để địa phương thực hiện.

Trả lời:

Khoản 3 Điều 3 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định: việc giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh là việc Ủy ban thường vụ Quốc hội làm rõ tinh thần, nội dung của điều, khoản, điểm trong Hiến pháp, luật, pháp lệnh để có nhận thức, thực hiện, áp dụng đúng, thống nhất pháp luật.

Khoản 1 Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định "Tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp) và có vốn pháp định không được thấp hơn 20 tỷ đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này". Tuy nhiên, tại khoản 2 Điều 75 Luật Đầu tư năm 2020 đã sửa đổi thành "1. Tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp), trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.”

Như vậy, tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp), trừ trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản quy mô nhỏ, không thường xuyên thì không phải thành lập doanh nghiệp nhưng phải kê khai nộp thuế theo quy định của pháp luật.

Đây là xung đột trong quy định của 03 Luật: Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở và Luật Đất đai, không mâu thuẫn với Luật Doanh nghiệp. Do đó, kính đề nghị Văn phòng Chính phủ chuyển nội dung tới Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, xử lý trong quá trình sưa đổi các Luật có liên quan./.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư