(MPI) - Trong 6 tháng đầu năm 2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tập trung thực hiện nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật về đấu thầu và kinh tế hợp tác nhằm bảo đảm thi hành Luật Đấu thầu và Luật Hợp tác xã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 5.

Ông Trần Hào Hùng, Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Chính phủ ban hành 02 Nghị định quy định chi tiết Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, lựa chọn nhà đầu tư và ban hành theo thẩm quyền 06 Thông tư hướng dẫn thực hiện 02 Nghị định nêu trên để quy định chi tiết hồ sơ, trình tự, thủ tục thực hiện hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà thầu và nhà đầu tư.

Đồng thời, trong tháng 6/2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất. Nghị định này sẽ được Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ ngày 01/8/2024, đồng thời với hiệu lực thi hành của Luật Đất đai.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đang tổ chức xây dựng thông tư quy định mẫu tài liệu đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia để áp dụng đối với các hình thức đấu thầu mới như: mua sắm trực tuyến; chào giá trực tuyến; lựa chọn nhà thầu cung cấp hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế; mẫu hợp đồng điện tử và mẫu hồ sơ mời thầu đối với gói thầu EPC…

Như vậy, ngoài dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất đã trình Chính phủ, đến nay, các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu về cơ bản đã được ban hành đầy đủ, tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện các hoạt động đấu thầu theo quy định mới của Luật Đấu thầu năm 2024. 

Luật Đấu thầu năm 2023 cùng với các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật này đã góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện hoạt động đấu thầu, mua sắm sử dụng nguồn vốn nhà nước, nâng cao chất lượng, hiệu quả và bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch của công tác đấu thầu.

Trong quá trình triển khai thực hiện Luật Đấu thầu và các văn bản quy định chi tiết Luật này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các bộ, ngành, địa phương lưu ý một số vấn đề. Cụ thể:

Thứ nhất, về áp dụng hạn mức chỉ định thầu, một số Bộ, ngành, địa phương còn lúng túng, chưa có cách hiểu thống nhất trong việc áp dụng chỉ định thầu đối với gói thầu thuộc dự án đầu tư hình thành từ nguồn vốn chi thường xuyên và gói thầu thuộc dự án đầu tư công.  

Các Bộ, ngành, địa phương áp dụng hạn mức chỉ định thầu 100 triệu đồng đối với gói thầu thuộc dự án đầu tư hình thành từ nguồn vốn chi thường xuyên và không thuộc dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công (như các gói thầu sửa chữa, bảo trì công trình đường bộ, mua sắm hàng hóa, dịch vụ là tài sản công…); Áp dụng hạn mức chỉ định thầu 500 triệu đồng hoặc 01 tỷ đồng đối với gói thầu thuộc dự án đầu tư theo Luật Đầu tư công.

Ngoài ra, Luật Đấu thầu đã quy định cơ chế linh hoạt, thủ tục đơn giản, đồng thời rút ngắn các mốc thời gian lựa chọn nhà thầu thông qua việc áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh đối với các gói thầu không quá 05 tỷ. Do vậy, trường hợp gói thầu vượt hạn mức chỉ định thầu thì có thể xem xét áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh. Việc áp dụng hình thức này vẫn bảo đảm mục tiêu của công tác đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Thứ hai, về thẩm quyền quyết định việc mua sắm và việc lập, phê duyệt quyết định mua sắm, hiện nay, nhiều địa phương gặp vướng mắc trong việc xác định thẩm quyền quyết định việc mua sắm đối với hàng hóa, dịch vụ không phải tài sản công có giá trị trên 200 triệu.

Về vấn đề này, căn cứ quy định tại Điều 91 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP, đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương trình Hội đồng nhân dân ban hành quyết định hoặc quy định thẩm quyền quyết định việc mua sắm đối với các hàng hóa, dịch vụ trong phạm vi quản lý của mình để bảo đảm không làm đình trệ hoạt động đấu thầu, mua sắm. 

Thứ ba, về đấu thầu qua mạng, Luật Đấu thầu năm 2023 đã bổ sung quy định về lộ trình đấu thầu qua mạng nhằm đẩy mạnh đấu thầu qua mạng, coi đây là công cụ quan trọng, hữu hiệu để rút ngắn thời gian tổ chức đấu thầu, tăng cường tính công khai minh bạch, ngăn chặn các hành vi thông đồng, gian lận trong đấu thầu.

Để bảo đảm thực thi hiệu quả quy định của Luật Đấu thầu, đề nghị các Bộ, ngành, địa phương tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong đấu thầu lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, đẩy mạnh thực hiện đấu thầu qua mạng trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo đúng lộ trình quy định tại Nghị định số 23/2024/NĐ-CP và Nghị định số 24/2024/NĐ-CP.

Thứ tư, đối với các dự án đầu tư phải lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực, đề nghị các Bộ quản lý ngành tổ chức rà soát, xem xét ban hành văn bản hướng dẫn về tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu phù hợp với điều kiện đặc thù của ngành, lĩnh vực nhằm tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để các địa phương tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Thứ năm, đối với một số nhóm dự án đầu tư có nhiều nhà đầu tư quan tâm (như dự án điện, hạ tầng khu công nghiệp…) nhưng không thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 23/2024/NĐ-CP, đề nghị các địa phương xem xét chọn áp dụng Luật Đấu thầu để tổ chức lựa chọn nhà đầu tư. 

Ngoài ra, để bảo đảm thực hiện quy định của Luật Đất đai năm 2024 và tạo cơ sở pháp lý cho việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất, đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khẩn trương trình Hội đồng nhân dân ban hành các tiêu chí quyết định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Bên cạnh đó, để bảo đảm thi hành Luật Hợp tác xã năm 2023, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì xây dựng, trình Chính phủ ban hành 02 Nghị định và ban hành theo thẩm quyền 01 Thông tư; cụ thể như sau:

Về Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật HTX, nghị định này quy định chi tiết các điều khoản, điểm được giao tại Luật HTX năm 2023 nhằm tiếp tục tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thuận lợi, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước đối với HTX; nâng cao hiệu quả các chính sách hỗ trợ theo hướng bảo đảm hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm, phát huy bản chất, nguyên tắc, giá trị tốt đẹp của mô hình HTX; qua đó thúc đẩy các tổ chức kinh tế tập thể phát triển năng động, hiệu quả, bền vững; xây dựng hệ sinh thái các tổ chức kinh tế hợp tác mạnh, giúp nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống của các thành viên và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.

Về Nghị định về đăng ký tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX, nghị định này bao gồm 05 nhóm nội dung chủ yếu đó là (1) Dự thảo Nghị định này giao Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với HTX, tổ hợp tác, đồng thời phân cấp cho Cơ quan này cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho liên hiệp HTX. (2) Dự thảo Nghị định đã bổ sung quy định về việc sử dụng số định danh cá nhân khi thực hiện thủ tục đăng ký HTX, liên hiệp HTX nhằm đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 136/NQ-CP của Chính phủ về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân. Quy định này góp phần cắt giảm được phần lớn thông tin cá nhân phải kê khai trên cơ sở khai thác thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tạo điều kiện thuận lợi, tiết kiệm thời gian thực hiện thủ tục hành chính. (3) Dự thảo Nghị định sửa đổi quy định về đăng ký HTX, liên hiệp HTX qua mạng điện tử theo hướng quy định người nộp hồ sơ được sử dụng tài khoản định danh điện tử và chữ ký số để đăng ký HTX, liên hiệp HTX trên môi trường điện tử, bảo đảm phù hợp với các Nghị định của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. (4) Dự thảo Nghị định hoàn thiện nghiệp vụ đăng ký kinh doanh đối với HTX, liên hiệp HTX theo hướng bổ sung quy định để xử lý trường hợp cấp đăng ký kinh doanh không đúng hồ sơ và trình tự thủ tục hoặc kê khai không trung thực, không chính xác…nhằm bảo đảm đồng bộ, thống nhất với quy định về đăng ký doanh nghiệp. (5) Dự thảo Nghị định này bổ sung quy định nhằm tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký tổ hợp tác, bảo đảm thực hiện đầy đủ quy định mới tại Điều 107 Luật HTX năm 2023 về đăng ký tổ hợp tác.

Ngoài các Nghị định nêu trên, để bảo đảm thực hiện Luật HTX năm 2023, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư số 09/2024/TT-BKHĐT ngày 16/5/2024  quy định biểu mẫu thực hiện thủ tục đăng ký tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX và quy định về nội dung thông tin, cập nhật, khai thác, quản lý, kết nối, chia sẻ thông tin trên Hệ thống thông tin quốc gia về HTX. Thông tư này quy định trách nhiệm của các bên có liên quan; các biểu mẫu nội dung thông tin về tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX và biểu mẫu nội dung thông tin về quản lý tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX./.

Minh Hậu

Bộ Kế hoạch và Đầu tư