(MPI) - Ngày 12/4/2024, tại thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) phối hợp tổ chức Hội thảo “Triển khai khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ Chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu” từ nguồn viện trợ của Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO).

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: MPI

Hội thảo nhằm tổng kết, đánh giá những kết quả đạt được trong việc đẩy mạnh triển khai khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và định hướng triển khai khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam trong thời gian tới.

Việt Nam đã hình thành một hệ thống các khu công nghiệp (KCN) có mặt trên 61 tỉnh, thành trong cả nước với 422 KCN. Tổng kết hơn 30 năm xây dựng và phát triển KCN tại Việt Nam cho thấy KCN là khu vực trọng điểm thu hút các dự án đầu tư trong và ngoài nước, là điểm đến của nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới, đã và đang đóng góp tích cực cho phát triển công nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước.

Hiện nay, thế giới đang thay đổi rất nhanh. Nguồn lực về lao động, đất đai, tài nguyên và các chính sách ưu đãi về thuế đã dần tới hạn; phát triển bền vững, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số đang trở thành xu thế chủ đạo, tất yếu của các quốc gia để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế đồng thời đảm bảo an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.

Trong bối cảnh đó, việc phát triển KCN, KKT cần các mô hình mới với các chính sách phù hợp như mô hình khu công nghiệp sinh thái (KCNST) để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, thu hút đầu tư và tận dụng được cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: MPI

Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Thành Quân, Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá cao đóng góp của Dự án trong việc đẩy mạnh triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái, phù hợp với Chiến lược Quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, các cam kết trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và hiện thực hóa mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam vào năm 2050.

Với sự hỗ trợ của SECO, UNIDO và các tổ chức quốc tế, các bộ ngành trung ương, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, mô hình KCNST đã được thể chế hóa trong các văn bản quy phạm pháp luật, cao nhất là ở cấp Nghị định của Chính phủ (trước đây là Nghị định 82/2018/NĐ-CP và hiện nay là Nghị định số 35/2022/NĐ-CP); lồng ghép vào nhiều chính sách quan trọng của quốc gia về sản xuất, tiêu dùng bền vững, tăng trưởng xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam và đang tiếp tục từng bước được hoàn thiện. Đây là kết quả hết sức quan trọng, đặt nền tảng cho việc triển khai thực hiện chuyển đổi cũng như xây dựng mới các KCN theo mô hình sinh thái tại Việt Nam.

Ông Lê Thành Quân cho rằng, cần tiếp tục nhân rộng việc thực hiện KCN sinh thái trong thời gian tới, xây dựng hệ thống thông tin để đánh giá, chứng nhận và giám sát hoạt động của các khu công nghiệp sinh thái, kết hợp với tăng cường cơ chế đối thoại công tư; Tăng cường năng lực và cơ chế điều phối chặt chẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chương trình nghị sự về tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn của Việt Nam.

Bà Lê Thị Thanh Thảo, Đại diện Quốc gia UNIDO tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: MPI

Bà Lê Thị Thanh Thảo, Đại diện Quốc gia UNIDO tại Việt Nam đánh giá cao cam kết của Chính phủ Việt Nam trong phát triển khu công nghiệp sinh thái và mối quan hệ hợp tác gắn bó chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Đồng thời nhấn mạnh sự tham gia tích cực của các Bộ ngành, địa phương liên quan; Ban quản lý các khu công nghiệp, khu kinh tế; nhà đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp và các doanh nghiệp trong KCN đã tham gia dự án. Những lợi ích đáng kể về kinh tế, môi trường và xã hội từ dự án sẽ góp phần nhân rộng lan tỏa việc thực hiện mô hình khu công nghiệp sinh thái để phát triển công nghiệp toàn diện và bền vững ở Việt Nam.

Bà Sibylle Bachmann, Trưởng Cơ quan Hợp tác Phát triển, Đại sứ quán Thụy Sỹ tại Việt Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của dự án trong việc tạo điều kiện phát triển công nghiệp bền vững và thịnh vượng. Với sự hỗ trợ của Dự án, Việt Nam đã ban hành các quy định liên quan đến quản lý chất thải rắn công nghiệp, tái sử dụng và tái chế nước thải. Trong giai đoạn sắp tới, Chính phủ Thụy Sỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam thông qua UNIDO trong việc hiện thực hóa các chính sách vào thực tiễn.

Bà Sibylle Bachmann, Trưởng Cơ quan Hợp tác Phát triển, Đại sứ quán Thụy Sỹ phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: MPI

Bà Sibylle nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách thúc đẩy ứng dụng các giải pháp công nghệ mới nhằm thực hiện kinh tế tuần hoàn và thúc đẩy sự cam kết của khu vực tư nhân trong đầu tư xanh. Ngoài ra, việc dự án đang xây dựng các tiêu chí và chỉ số của khu công nghiệp sinh thái dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế tốt nhất, sẽ là công cụ thiết yếu để giám sát hoạt động của các khu công nghiệp và KCN sinh thái.

Từ năm 2020 đến 2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) triển khai thực hiện Dự án “Triển khai khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ Chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu” có tổng kinh phí là 1.821.800 đô la Mỹ do Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO) tài trợ, tại 05 tỉnh/thành phố, gồm: Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đồng Nai, Đà Nẵng và Hải Phòng, cụ thể tại các khu công nghiệp: Hiệp Phước, Amata - Biên Hoà, Đình Vũ (Deep C), Hoà Khánh và Trà Nóc 1&2. 

Dự án có mục tiêu nâng cao hiệu quả kinh tế, môi trường và xã hội của ngành công nghiệp và lồng ghép quy định để phát triển mô hình KCN sinh thái trong các cơ chế, chính sách có liên quan.  

Bộ Kế hoạch và Đầu tư và UNIDO đã hợp tác để hỗ trợ chuyển đổi các KCN hiện có sang KCN sinh thái với 603 giải pháp sản xuất sạch hơn và hiệu quả tài nguyên (RECP), trong đó 217 giải pháp đã được 88 doanh nghiệp triển khai, góp phần tiết kiệm 69,2 tỷ đồng/năm tương đương 2,9 triệu USD thông qua việc giảm tiêu thụ năng lượng, tài nguyên và vật liệu, giảm 8.910 tấn CO2/năm. Việc chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái bước đầu đã đem lại hiệu quả về mặt kinh tế, xã hội, môi trường đồng thời huy động được nguồn lực lớn từ khu vực tư nhân cho các giải pháp công nghiệp xanh, đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư