(MPI) - Chiều ngày 04/4/2024 đã diễn ra cuộc họp Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Trưởng Ban soạn thảo.

Tham dự cuộc họp có Thứ trưởng Trần Duy Đông, Phó Trưởng Ban soạn thảo, cùng đại diện các bộ, ngành liên quan, lãnh đạo là thành viên Ban soạn thảo và đại diện lãnh đạo các đơn vị có liên quan của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Về phía thành phố Đà Nẵng có Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng, Phó Chủ tịch thường trực Hồ Kỳ Minh; Giám đốc các sở, ngành liên quan của Thành phố.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: MPI

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, cơ sở chính trị, pháp lý xây dựng Nghị quyết rất rõ, đầy đủ; Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã khẩn trương phối hợp với UBND thành phố Đà Nẵng và các Bộ, cơ quan trung ương thành lập Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập, xây dựng dự thảo Nghị quyết và lấy ý kiến các Bộ, ngành liên quan; tổ chức các cuộc họp Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 37/NQ-CP ngày 30/3/2024 thống nhất thông qua đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng; báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung việc xây dựng Nghị quyết vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2024; trình Quốc hội quyết định việc xây dựng, ban hành Nghị quyết theo trình tự thủ tục rút gọn và xem xét, thông qua tại một kỳ họp dự kiến vào tháng 5/2024.

Do vậy, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các đại biểu là thành viên Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập cần hết sức khẩn trương, để đảm bảo chất lượng, tiến độ, báo cáo các cấp có thẩm quyền theo quy định; tập trung rà soát, xây dựng các cơ chế, chính sách đảm bảo chất lượng, có tính kế thừa, có luận cứ phù hợp với thực tiễn, đặc biệt là phải khả thi, đi vào cuộc sống; quan trọng nhất là các cơ chế, chính sách đề xuất phải trúng, tháo gỡ khó, phát huy tiềm năng, thế mạnh, tận dụng được các cơ hội phát triển nhằm thực hiện mục tiêu, định hướng, quy hoạch để phát triển nhanh, bền vững.

Theo dự thảo Tờ trình của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các nội dung của chính sách trong đề cương dự thảo Nghị quyết được xây dựng theo 02 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù với 30 chính sách cụ thể, bao gồm: Nhóm 1: Chính sách về tổ chức mô hình chính quyền đô thị của thành phố Đà Nẵng (09 chính sách). Nhóm 2: Các chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng đề xuất thực hiện thí điểm (21 chính sách), bao gồm: (1) Chính sách về quản lý đầu tư (03 chính sách); (2) Chính sách về tài chính, ngân sách nhà nước, thuế, hải quan (04 chính sách); (3) Chính sách về quy hoạch, đô thị và tài nguyên, môi trường (06 chính sách); (4) Chính sách về thu hút nhà đầu tư chiến lược (01 chính sách); (5) Chính sách về vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, thông tin truyền thông, quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo (05 chính sách); (6) Chính sách về tiền lương, thu nhập (02 chính sách).

Trong 21 cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng đề xuất thực hiện thí điểm có 6 chính sách hoàn toàn tương tự các tỉnh, thành phố đã được Quốc hội cho phép thực hiện thí điểm tại các Nghị quyết đặc thù; 10 chính sách tương tự có điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn của thành phố và 5 chính sách đề xuất mới. Trong đó, có chính sách thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Chính sách này nhằm thực hiện mục tiêu tạo cơ chế pháp lý hình thành và phát triển Khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng nhằm thiết lập nên một trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế, tạo nên cấu trúc ngày càng hoàn thiện về hạ tầng kỹ thuật, khai thác tối ưu tiềm năng, vai trò của cảng biển Liên Chiểu đối với cả nước và khu vực; đa dạng hóa các hoạt động thương mại, du lịch gắn với vai trò trung tâm của thành phố Đà Nẵng theo đúng tinh thần Nghị quyết số 43-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Khu thương mại tự do Đà Nẵng là khu chức năng, được thành lập để thực hiện các mục tiêu thu hút đầu tư, phát triển hoạt động sản xuất, dịch vụ hậu cần cảng, logistics, thương mại - dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế; bao gồm các khu chức năng: Sản xuất; Hậu cần cảng - Logistics; Thương mại - Dịch vụ.

Việc xây dựng các cơ chế chính sách về tài chính ngân sách, thuế, hải quan… nhằm tạo thuận lợi cho thành phố trong việc huy động nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước, cải thiện môi trường đầu tư, vận hành hiệu quả mô hình chính quyền đô thị đang được áp dụng,… nhất là việc tạo ra sinh lực mới đảm bảo tăng trưởng và phát triển thành phố trong bối cảnh dư địa từ đất đai không còn nhiều, tiềm năng và lợi thế trong phát triển còn rất lớn, khai thác hiệu quả hình ảnh, vai trò, vị trí chiến lược của thành phố… nhằm nhanh chóng thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được Bộ Chính trị giao, trở thành đầu tàu phát triển, liên kết và hỗ trợ các địa phương trong khu vực, giảm chênh lệch trong phát triển của khu vực miền Trung với các khu vực khác trong cả nước.

Toàn cảnh cuộc họp. Ảnh: MPI

Tham gia ý kiến tại cuộc họp, các đại biểu đánh giá cao Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc phối hợp xây dựng các Dự thảo nhằm thực hiện mô hình chính quyền đô thị và xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm phát huy tính ưu việt, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập của mô hình chính quyền đô thị tại Nghị quyết số 119/2020/QH14 và tạo cơ sở pháp lý hữu hiệu để phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo đột phá, giải quyết các điểm nghẽn, nút thắt về phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, góp phần xây dựng và phát triển Thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 như mục tiêu đã đặt ra tại Nghị quyết số 43-NQ/TW và Nghị quyết số 26-NQ/TW; Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 02/11/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Các đại biểu cũng tập trung cho ý kiến vào các cơ chế, chính sách về quản lý quy hoạch; quản lý đầu tư; Thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, để thực hiện các mục tiêu thu hút đầu tư, phát triển hoạt động sản xuất, dịch vụ hậu cần cảng, logistics, thương mại - dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế; Quản lý đô thị, tài nguyên, môi trường.

Phát biểu làm rõ thêm các vấn đề được đại biểu nêu, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cảm ơn các ý kiến tâm huyết, làm rõ hơn phạm vi nội hàm các cơ chế, chính sách; khẳng định sẽ chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổ Biên tập tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.

Ông Nguyễn Văn Quảng cho biết, trong 5 chính sách mới mà thành phố Đà Nẵng đề xuất Quốc hội cho phép thí điểm, có 2 chính sách mang tính chất đột phá, khác biệt với tất cả các chính sách đã được ban hành cho các địa phương trước đây, gồm: chính sách về khu thương mại tự do và đề xuất Hội đồng nhân dân thành phố quyết định thu hút đầu tư vào bán dẫn, trí tuệ nhân tạo. Trong đó, đối với chính sách thí điểm khu thương mại tự do nhằm hướng tới mục tiêu quy định thời gian, trình tự thủ tục cấp phép cho nhà đầu tư; tạo thuận lợi cho Thành phố trong việc huy động nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước, cải thiện môi trường đầu tư.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng phát biểu. Ảnh: MPI

Đồng thời nhấn mạnh, làm rõ thêm các vấn đề liên quan đến trung tâm tài chính; thu hút nhà đầu tư và thu hút nguồn nhân lực làm việc trong ngành bán dẫn. Việc hình thành khu thương mại tự do được kỳ vọng sẽ tạo ra đột phá cho phát triển ngành dịch vụ, vốn là một trong những lĩnh vực thế mạnh và chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu ngành kinh tế của Thành phố. Về thu hút đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, Đà Nẵng muốn tiên phong trở thành trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực này, góp phần vào việc thực hiện mục tiêu đào tạo 50 nghìn kỹ sư ngành bán dẫn của Chính phủ.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng đánh giá cao các ý kiến phát biểu; đánh giá cao sự chỉ đạo của Đà Nẵng trong việc phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng Nghị quyết; các ý kiến đều thống nhất về sự cần thiết ban hành Nghị quyết, cần phải có cơ chế, chính sách mới theo tinh thần đủ mạnh, đột phá hơn.

Về các cơ chế, chính sách cụ thể, Bộ trưởng nhấn mạnh, các chính sách không giới hạn nhiều hay ít mà quan trọng phải mà rà soát kỹ lưỡng các chính sách đề xuất mới bảo đảm chặt chẽ, khả thi, thuyết phục; các cơ chế, chính sách phải trúng và đúng, thực sự cần thiết và tháo gỡ được khó khăn, vướng mắc, giúp địa phương có thể phát huy hết tiềm năng, thế mạnh, thực hiện các mục tiêu, định hướng, quy hoạch để phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, trong đó có những cơ chế, chính sách phải đi trước một bước trong cả nước.

Trong đó, đối với chính sách thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, đây không phải là vấn đề riêng của thành phố Đà Nẵng mà là cho cả vùng, trong đó Đà Nẵng phải là cực tăng trưởng, là đầu tàu đi trước dẫn dắt, tác động, lan tỏa để phát triển, đóng góp cho vùng, cho đất nước. Về bản chất, khu thương mại tự do là một khu kinh tế tổng hợp, dùng các cơ chế chính sách mạnh, mở cửa để thu hút đầu tư, thuận lợi cho vấn đề buôn bán; giảm thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục; giảm tối đa các danh mục hạn chế đầu tư. Do vậy, cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ hơn nữa nội dung, nội hàm, xác định lại quy mô, phạm vi của khu này. Tập trung vào định hướng là thu hút đầu, tự do hóa thương mại, thu hút du lịch, dịch vụ chất lượng cao, vi mạch, tài chính. Muốn vậy phải chuẩn bị có hạ tầng, nhân lực, thể chế tốt.

Đối với lĩnh vực bán dẫn, Bộ trưởng đánh giá cao thành phố Đà Nẵng đã có những chủ động đối với lĩnh vực này và nhấn mạnh, đây là ngành rất quan trọng. Đồng thời cho biết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang được Chính phủ giao làm đầu mối về xây dựng Đề án đào tạo 50 nghìn nhân lực chất lượng cao cho ngành bán dẫn vào năm 2030. Bộ trưởng cho rằng, ở thời điểm hiện tại, thành phố Đà Nẵng nên tập trung thu hút đầu tư cho lĩnh vực này và hợp tác xây dựng các trung tâm nghiên cứu phát triển, thiết kế, ươm tạo, đào tạo;…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu kết luận. Ảnh: MPI

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng nhấn mạnh các nội dung liên quan đến trung tâm tài chính; cấp visa; chính sách thuế, cần có sự ưu đãi để thu hút doanh nghiệp, thu hút chuyên gia, người lao động; phân cấp phân quyền, tăng cường phân cấp, ủy quyền cho Thành phố nhằm tạo sự chủ động, sáng tạo, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của Thành phố với quan điểm tiên phong trong cải cách, đổi mới, ưu tiên, hỗ trợ để Đà Nẵng thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, tạo sự cạnh tranh, thu hút đầu tư không chỉ cho Đà Nẵng mà cho cả nước.

Trên tinh thần đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị thành phố Đà Nẵng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Soạn thảo, Tổ Biên tập rà soát kỹ các nội dung, các chính sách mới phải bảo đảm sự ổn định và tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Các cơ chế, chính sách phải có trọng tâm, trọng điểm, tạo ra động lực mới, đột phá để tạo điều kiện cho Thành phố phát huy vai trò là đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ; Xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và Đông Nam Á với vai trò là trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, du lịch, thương mại, tài chính, logistics, công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, công nghiệp hỗ trợ; là một trong những trung tâm văn hóa - thể thao, giáo dục - đào tạo, y tế chất lượng cao, khoa học - công nghệ phát triển của đất nước; trung tâm tổ chức các sự kiện tầm khu vực và quốc tế./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư